Abşeron qoyunu
Abşeron qoyunu
Abşeron qoyunu – zooloji klassifikasiyasına görə uzun yağlı quyruq qurupa, təsərrüfat klassifikasiyasına görə yağlı quyruq, ətlik-yunluq-südlük, Qafqaz qrupuna mənsub, yarımqaba yunlu məhsuldar qoyun cinslərindən biri. Bu qoyunlar iri gövdəli, tez yetişən, yüksək keyfiyyətli ət, süd, yun verməsi, ekstremal iqlim şəraitinə dözümlü tez törəyib artan, il boyu təbiiotlaqlardan maksimum səmərəli istifadə edən, bu şəraitdəyüksək məhsul vermək imkanına malikdir. Otlaqda və bordaqda intensiv kökəlir.
Abşeron heyvandarlıq təcrübə stansiyasınin aparıcı elmi işçisi, kənd-təsərüfatı elmləri namizədi Nəcəf Nəcəfovtərəfindən hazırlanmış materiallar əsasında aborigen cinslərin seleksiyasından özündə əcdadlarının – Qala qoyununun ən yüksək keyfiyyətlərini cəmləşdirmiş yeni yarım-qaba yunlu Abşeron qoyun cinsi yaradılmışdır. Abşeron cinsinin müxtəlif şəraitlərə adaptasiyası geniş olaraq sınaqlardan keçirilmiş, elmi şəkildə tədqiq edilərək onun yüksək rəqabət qabiliyyətliyi təsdiq edilmişdir. Abşeron qoyunu 29 iyun 2007-ci ildə Azərbaycan Damazlıq (Azərdamazlıq) şurasında cins kimi təsdiq edilmişdir. Abşeron qoyununun uzun yarımqaba yuna malik olması Azərbaycanda xalçaçılığın yüksək keyfiyyətli xammalla təmin olunması baxımından çox əhəmiyyətlidir.
"Abşeron" qoyun cinsinin yun məhsuldarlığı, kiloqramla
Təsərrüfatlar |
Yaş və cinsiyyət qrupu |
İllər |
|||||
2003 |
2004 |
2005 |
|||||
çirkli yun |
təmiz yun |
çirkli yun |
təmiz yun |
çirkli yun |
təmiz yun |
||
GÜZDƏK |
Törədici qoçlar |
3,885 |
2,408 |
3,859 |
2,392 |
3,990 |
2,473 |
Ana qoyunlar |
2,773 |
1,719 |
2,832 |
1,755 |
2,771 |
1,718 |
|
Şişəklər |
2,858 |
1,771 |
3,020 |
1,881 |
2,923 |
1,812 |
|
QOBU |
Törədici qoçlar |
3,849 |
2,386 |
3,881 |
2,406 |
3,897 |
2,416 |
Ana qoyunlar |
2,733 |
1,694 |
2,814 |
1,742 |
2,811 |
1,742 |
|
Şişəklər |
2,818 |
1,747 |
2,920 |
1,810 |
2,882 |
1,786 |
Otlaqda kökəldilmiş "Abşeron" qoyun cinsinin ət məhsuldarlığı
(Nəzarət kəsiminin nəticələri)
Yaş qrupları |
Kəsimdən |
Cəmdək çıxarı |
Yağ çıxarı |
Kəsim çıxarı |
||||
Kütləsi |
Çıxarı |
Quyruq yağı |
İç yağı |
|||||
kq |
% |
kq |
% |
kq |
% |
|||
Ana qoyun |
57,3 |
21,83 |
38,09 |
5,14 |
8,97 |
3,88 |
6,7 |
53,88 |
1,5 yaşında erkəklər |
50,6 |
20,2 |
39,92 |
6,60 |
11,85 |
2,17 |
3,7 |
53,7 |
8-9 aylıq erkəklər |
40,8 |
17,5 |
42,89 |
7,3 |
5,63 |
1,0 |
2,75 |
50,97 |
5-6 aylıq quzular |
35 |
15,5 |
44,28 |
1,9 |
5,42 |
0,9 |
2,57 |
50,28 |
Bordaqda kökəldilmiş "Abşeron" qoyun cinsinin ət məhsuldarlığı
(Nəzarət kəsiminin nəticələri)
Yaş qrupları |
Kəsimdən |
Cəmdək çıxarı |
Yağ çıxarı |
Kəsim çıxarı |
||||
Kütləsi |
Çıxarı |
Quyruq yağı |
İç yağı |
|||||
kq |
% |
kq |
% |
kq |
% |
|||
2-3 yaşlı qoçlar |
86,3 |
40,14 |
46,51 |
14,03 |
16,25 |
3,56 |
4,12 |
66,38 |
1,5 yaşlı qoçlar |
75,4 |
34,87 |
45,58 |
13,43 |
17,81 |
2,16 |
5,86 |
66,25 |
1,5 yaşlı şişəklər |
61,5 |
26,9 |
43,73 |
6,90 |
11,21 |
6,43 |
10,45 |
61,45 |
12-15 aylıq erkək toğlu |
70,8 |
35,8 |
50,55 |
9,6 |
13,55 |
2,3 |
3,24 |
67,37 |